Autisme gerelateerde informatie
Hier vind je informatie over onder andere begeleiding & coaching, plekken voor therapie, waar je rijlessen kunt volgen, hulp bij het vinden van werk, het vinden van vriendschappen, daten, het doelgroepenregister, veel boeken over autisme, speciale scholen, hulp bij studiekeuze en een lijst van angsttandartsen.
Als er bij jou, je cliënt, je broer/zus of vriend/vriendin autisme vastgesteld is, wordt er altijd gekeken naar vier hoofdkenmerken.
1. Theory of Mind
Theory of Mind (ToM) verwijst naar het vermogen om de mentale toestanden van anderen te begrijpen, zoals gedachten, gevoelens, intenties en overtuigingen. Personen met autisme hebben soms moeite met ToM, wat hen kan belemmeren in sociale interacties. Dit kan leiden tot uitdagingen in het begrijpen van andermans perspectieven en emoties, en het moeilijk maken om empathie te tonen. Ook hier geldt weer dat er ook mensen met autisme zijn die juist een hoge mate aan empathie hebben. Het is en blijft een spectrum en kan ik mindere of meerdere mate aanwezig zijn.
2. Centrale Coherentie
Centrale coherentie verwijst naar de neiging om informatie als geheel waar te nemen in plaats van in delen. Mensen met autisme hebben vaak een mindere centrale coherentie, wat betekent dat ze zich kunnen concentreren op details, maar moeite kunnen hebben met het integreren van deze details in een groter geheel. Dit kan hen helpen in specifieke taken waarbij aandacht voor detail belangrijk is, maar het kan ook leiden tot uitdagingen bij het begrijpen van bredere contexten in sociale situaties.
3. Executief functioneren
Executief functioneren omvat een set van cognitieve processen die essentieel zijn voor het plannen, organiseren, probleemoplossend denken en het reguleren van gedrag. Mensen met autisme ervaren vaak uitdagingen op het gebied van executief functioneren, wat zich kan uiten in:
-
Moeite met het plannen en uitvoeren van taken.
-
Problemen met flexibiliteit in denken en gedrag, waardoor ze vast kunnen blijven zitten in routines.
-
Problemen met impulscontrole en het reguleren van emoties.
4. Wederkerigheid
Wederkerigheid verwijst naar de wederzijdse uitwisseling en interactie in sociale situaties. Bij mensen met autisme kan er vaak sprake zijn van een gebrek aan sociale wederkerigheid. Dit kan zich uiten in:
-
Eenzijdige communicatie, waarbij ze alleen over hun eigen interesses praten zonder interesse in de reacties van anderen. (Dit hoeft zeker niet zo te zijn bij elke persoon met autisme. Het is een spectrum en uit zich bij elke individu weer anders).
-
Moeite met het initiëren en onderhouden van gesprekken en sociale interacties.
-
Beperkte reacties op sociale signalen, zoals het niet teruggeven van een glimlach of het niet reageren op vragen.
Onthoudt: Geen mens met autisme is hetzelfde en het kan zich bij ieder individu weer anders uiten. Waar persoon A last van heeft of moeite mee heeft, hoeft persoon B minder of geen last van of moeite mee te hebben.
De website van de Nederlandse Vereniging voor Autisme:
Bij de autipas worden de belangrijkste kenmerken van autisme uitgelegd, naast persoonlijke gegevens.
Enkele voorbeelden van situaties waarin de Autipas belangrijk kan zijn:
-
Tijdens crisissituaties waarin je plotseling in contact komt met de politie, hulpdiensten of douanebeambten.
-
Tijdens een eerste bezoek aan een hulpverlener of een officiële instantie.
-
Tijdens een bezoek aan een attractiepark, dierentuin of museum. Bij een aantal organisaties hoef je dankzij de Autipas niet in de drukke rij bij de ingang te blijven wachten tot je naar binnen kunt. Je wordt dan bijvoorbeeld binnengelaten via de uitgang. Ook verlenen sommige pretparken toegangskorting aan een eventuele begeleider.
Een autipas kost voor leden €25 en voor niet leden €100 (prijswijzigingen voorbehouden).
Iemand komt alleen in aanmerking voor een autipas wanneer er op de conclusie van het autismeonderzoeksverslag het logo van de desbetreffende instelling te zien is en daarbij een handtekening van een psycholoog, psychiater of orthopedagoog. Vanwege privacy hebben wij alleen de conclusie van het onderzoek nodig waarin staat dat er sprake is van ASS met bovengenoemde info.
Mocht er geen sprake zijn van ASS, maar wel van bijvoorbeeld ADD of ADHD, zou de sunflower card wellicht iets kunnen zijn. Klik dan even hierop: https://hdsunflower.com/row/insights/post/for-people-with-non-visible-disabilities
Ons mailen? advies@autisme.nl
Als u een het lidmaatschap wilt opzeggen: leden@autisme.nl
Voor vragen over de autipas: autipas@autisme.nl
Podcasts over autisme en andere vormen van neurodiversiteit:
-
Autisme Ontrafeld
-
We zijn net mensen
-
Geef me de 5 bij autisme
(onder andere te beluisteren op Spotify)
Het autisme kenniscentrum van Dokter Bosman heeft 3 locaties:
-
Nijmegen (088-2267635)
-
Zwolle (088-2267830)
-
Utrecht (088-2267695)
Handige websites:
Kiezen in de ggz is een website voor volwassenen van 18 jaar en ouder die op zoek zijn naar een zorgaanbieder voor hun psychische klachten. Op Kiezen in de ggz vind je handige informatie over kwetsbaarheden en over ggz-instellingen, praktijken en behandelaren, wachttijden, vergoedingen en afstand tot de behandelaar.
Iederin
Netwerk voor mensen met een beperking of chronische ziekte.
Ieder(in) wil een écht inclusieve samenleving waarin mensen met een handicap of chronische ziekte alle kansen krijgen om volwaardig mee te doen. We maken ons sterk voor een samenleving waarin iedereen kan meedoen en niemand wordt uitgesloten.
Boven Jan
Een community van mensen met vragen over hun eigen mentale gezondheid of die van een naaste.
De WachtVerzachter is een oplossing voor mensen die in afwachting zijn van psychische hulp.
Deze hulp laat door de lange wachtlijsten vaak te lang op zich wachten, waardoor de situatie van de hulpvrager nog meer verslechtert. De WachtVerzachter zorgt ervoor dat je tijdens het wachten al kunt werken aan je herstel.
Céline Mollink, autismecoach, ervaringsdeskundige, psycholoog en psycholoog GGZ in opleiding
www.cce.nl Centrum voor consultatie en expertise
Diëtiste met kennis van ASS:
Stippencoach is een interventie en een tool, die in te zetten is bij eet- en/of gewichtsproblemen bij kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking (VB), een syndroomachtergrond, autisme (ASS) en/of een psychiatrische kwetsbaarheid.
Ook mensen met een beperkte taalvaardigheid of andere complexe problematiek kunnen hier goed mee werken.
Begeleiding & coaching:
www.kwintes.nl/begeleiding/autisme
Therapie:
https://metmariette.nl/ (Bilthoven)
https://www.youz.nl/leo-kannerhuis (Arnhem, Nijmegen, Amsterdam)
https://www.regionaalautismecentrum.nl/ (begeleiding & ondersteuning, wonen, diagnostiek & behandeling – Helmond)
https://www.lister.nl/begeleiding-bij-autisme/
https://www.autisme-inzicht.net/ (Utrecht)
Ervaringsdeskundige Robert Langstraat (Amsterdam): https://autismeverklaard.nl
Vera Hoetjes, psycholoog (Amsterdam): https://praktijkverahoetjes.nl
Jolanda Snel, vrijgevestigde praktijk, neuropsycholoog (Doorn): https://www.jolandasnel.nl
Roos Stoker, psycholoog (Amersfoort): https://www.stokerzorg.nl
Jellienke Winters, autismecoach en ervaringsdeskundige (Amersfoort): https://asspire.nl
Combi ASS & een andere diagnose:
www.anneliesspek.nl/whitepapers
Rijlessen:
https://www.cbr.nl/nl/rijbewijs-houden/nl/gezondheidsverklaring.htm
Hulp bij werk vinden:
Vriendschappen:
Reach Aut van de Instagram-pagina: @wereldvanautisme
Bumble - de BFF-versie aanklikken
Vriendinnenonline - https://vriendinnenonline.nl/
Daten:
https://www.uniekdating.nl/home (ook voor vriendschappen)
https://www.autisme-dating.nl/
Aanvraag Beoordeling Arbeidsvermogen:
-
Indicatie Banenafspraak (Doelgroepenregister)
-
Beschut werk
-
Wajong-uitkering
Wat is het doelgroepenregister?
Het doelgroepregister is een landelijk register met gegevens van mensen die vallen onder de doelgroep van de banenafspraak. Dit is een afspraak tussen het kabinet en werkgevers om te zorgen voor extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking. Dit zijn mensen die moeilijk werk vinden of behouden door een ziekte of handicap. UWV beheert het doelgroepregister.
Met de gegevens uit het doelgroepregister kan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid controleren of werkgevers zorgen voor voldoende extra banen. Werkgevers kunnen opzoeken of u in het doelgroepregister staat.
Kwijtschelding van studieschuld is wellicht mogelijk met een verklaring van de decaan, die opgestuurd moet worden naar DUO. https://www.uwv.nl/particulieren/formulieren/aanvragen-beoordeling-arbeidsvermogen.aspx
Angsttandarts:
https://www.zorgkaartnederland.nl/tandarts/angsttandarts
Cliëntenportaal en e-health in één - Digitale Zorg (Karify)
Digitale Zorg (Karify) maakt samenwerking tussen cliënt en zorgprofessionals in de GGZ zo eenvoudig mogelijk. Een cliënt vindt alle informatie die belangrijk is voor zijn, hen of haar hulpvraag op één plek en kan hier op ieder gewenst moment of plaats mee aan de slag. Cliënten werken zelf mee aan hun herstel, kunnen eenvoudig contact opnemen en hebben regie over hun eigen zorgtraject. Doordat zorgprofessionals niet altijd meer fysiek aanwezig hoeven te zijn, besparen ze tijd terwijl de efficiëntie van de zorg toeneemt.
MINDLER - online videobellen met een erkende psycholoog
Met Mindler kun je online videobellen met een erkende psycholoog. Het enige dat je nodig hebt is een doorverwijzing voor de Basis GGZ via je huisarts of een code via jouw werkgever.
Alle behandelaren bij Mindler zijn of GZ-psycholoog of academisch opgeleide MSc psychologen die werken onder supervisie van een GZ-psycholoog.
Al onze behandelaren hebben minimaal 3 jaar werkervaring en hebben daarnaast een basisopleiding CGT voltooid.
Alle Mindler regiebehandelaren zijn BIG-geregistreerd als GZ-psycholoog.
Aanvullend hebben sommige behandelaren registraties bij verschillende beroeps- of vakverenigingen, zoals NIP of VGCT
Wat is Alexithymie?
Alexithymie is een persoonlijkheidseigenschap waarbij mensen moeite hebben om hun eigen emoties en die van anderen te herkennen, begrijpen en onder woorden te brengen. De term komt uit het Grieks, waarbij “a” staat voor “niet”, “lexis” voor “woord” en “thymos” voor “gevoel”. Het betekent dus letterlijk “geen woorden voor gevoelens”.
Kenmerken van alexithymie zijn onder andere:
* Emotionele verwarring: Mensen met alexithymie hebben moeite om emoties van elkaar te onderscheiden. Zo kunnen ze bijvoorbeeld angst en boosheid lastig uit elkaar houden.
* Cognitieve gerichtheid: Ze beschrijven hun ervaringen vaak in concrete, rationele termen in plaats van emotionele. Ze denken eerder in feiten dan in gevoelens. * Beperkte verbeelding en dromen: Ze ervaren vaak weinig dagdromen of fantasieën.
* Beperkt empathisch vermogen: Het is vaak moeilijk voor hen om de gevoelens van anderen op te merken of te begrijpen.
Oorzaken en verbanden:
Alexithymie komt regelmatig voor in combinatie met mentale of lichamelijke kwetsbaarheden, zoals autisme, depressies, angststoornissen of posttraumatische stressstoornissen. Het kan daarnaast worden beïnvloed door genetische factoren, opvoeding en omgevingsfactoren.
Tips om om te gaan met iemand die alexithymie heeft:
💬 Wees geduldig en duidelijk: Alexithymie is een beperking in emotioneel bewustzijn, geen onwil. Gebruik directe, feitelijke taal en vermijd subtiele hints.
⏳ Geef tijd en ruimte: Emoties begrijpen kost hen meer tijd. Verwacht geen directe, emotionele antwoorden; soms komt er vooral een feitelijk antwoord.
👀 Let op lichaamstaal: Ze kunnen emoties soms lastig uiten, dus let op signalen zoals prikkelbaarheid of terugtrekking.
🧘 Stimuleer emotioneel zelfbewustzijn op een zachte manier: Activiteiten zoals kunst, schrijven of mindfulness kunnen helpen om emoties te verkennen, zonder druk.
👥 Respecteer hun grenzen: Emotionele gesprekken kunnen voor hen ongemakkelijk zijn. Dring niet aan; een band opbouwen vraagt tijd en begrip.
Speciaal onderwijs en ondersteuning aan kinderen met autisme
1. Dr. Leo Kannerhuis (Oegstgeest): Een gespecialiseerd behandel- en expertisecentrum voor autisme. Ze bieden diagnostiek, behandeling, begeleiding en onderwijs aan kinderen en jongeren met autisme. https://www.leokannerschool-vso.nl/contact
2. Heliomare Onderwijs: Een school voor speciaal onderwijs die verschillende vormen van onderwijs aanbiedt, waaronder speciaal basisonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs voor kinderen met autisme en andere ontwikkelingsstoornissen. https://www.heliomare.nl/locaties/
3. De Berkenschutse (Heeze): Een school voor (voortgezet) speciaal onderwijs met een autismespecialisatie. Ze bieden onderwijs, begeleiding en behandeling aan kinderen en jongeren met autisme. https://www.berkenschutse.nl/
4. Auris Prof. Huizingschool (Rotterdam): Een school voor speciaal onderwijs gericht op leerlingen met communicatieve en auditieve beperkingen. Ze bieden onderwijs en ondersteuning aan kinderen met autisme en andere taal- en communicatieproblemen. https://auriscollegerotterdam.nl/
Houd er rekening mee dat dit slechts enkele voorbeelden zijn en dat er in Nederland nog veel meer speciale scholen zijn die zich richten op kinderen en jongeren met autisme. Het kan nuttig zijn om contact op te nemen met lokale autisme-organisaties, onderwijsinstanties of gemeenten voor meer informatie en aanbevelingen die specifiek zijn voor jouw regio.
Speciale scholen: (omgeving Amsterdam & Utrecht)
https://www.ssoe.nl/externe-dienstverlening/autisme
Stichting Speciaal Onderwijs en Expertisecentra
We hebben uitgebreide kennis en vaardigheden op het gebied van onderwijs, ondersteuning en begeleiding van kinderen en jongeren met een extra ondersteuningsbehoefte. In het regulier en speciaal onderwijs. Wij kennen onze kinderen en weten wat ze nodig hebben.
Onze expertise is er voor iedereen. Laagdrempelig en toegankelijk.
Dit hebben we vormgegeven in onze expertisecentra: de Externe Dienstverlening en het Autisme Steunpunt. Onze experts werken dagelijks aan hulpvragen van leerkrachten, ouders en kinderen. Met als doel dat er voor ieder kind een passende oplossing wordt geboden. En dat er geen kinderen met een beperking meer thuis zitten.
https://www.heliomare.nl/hoe-kunnen-we-u-helpen/onderwijs/onderwijs-bij-autisme/
Heliomare in Wijk aan Zee en nog veel meer andere locaties.
Winford College - Winford gelooft dat het onderwijs beter kan. En dat het onderwijs ook beter moet omdat de eisen aan het onderwijs veranderen. Een school die veel aandacht heeft voor de individuele ontwikkeling van een leerling biedt een grote kans op succes. Want succes heeft niet alleen te maken met intelligentie, maar ook met motivatie, vaardigheden, concentratie, zelfvertrouwen en een veilige omgeving. Onze identiteit ontlenen wij voor een belangrijk deel aan de persoonlijke successen -in resultaat en persoonlijke ontwikkeling- van onze leerlingen.
De identiteit van Winford vertalen we naar vier doelen voor onze leerlingen: aantoonbare leerwinst, het plezier en de voldoening die leerlingen uit school halen, de mate waarin zij met zelfvertrouwen en zelfstandig de volgende stappen in hun leven kunnen zetten, geholpen door een gezonde dosis zelfreflectie en tot slot de manier waarop zij de wereld instappen, met een nieuwsgierige open blik, als actief wereldburger.
https://www.sofier.nl/
Welkom bij SO Fier, dé school voor speciaal onderwijs (cluster 4) in Utrecht en omgeving. Wij bieden een warme, veilige en kwalitatief goede onderwijsplek voor kinderen met intensieve gedragsvragen. Een plek waar je weer mag zijn wie je bent, en mag worden wat en wie je wilt. Een plek waar je weer trots kan zijn. We zeggen niet voor niks: SO Fier, méér dan gewoon een goede school!
Stichting De Asstronaut is een zorg(onderwijs)groep voor kinderen met een ontwikkelingsachterstand en een (vermoeden) van autisme in de basisschoolleeftijd.
Berg en Bosch Onderwijs is gespecialiseerd in onderwijs aan leerlingen met een vorm van autisme, en heeft vestigingen in Houten en Bilthoven.
https://fortaal.nl/onze-school/
Auris Fortaal
Ons onderwijs ondersteunt de leerlingen in hun totale ontwikkeling. Onze lesstof is vergelijkbaar met die van het reguliere onderwijs. Wij geven wettelijk verplichte vakken. Daar waar nodig stemmen wij het lesaanbod af op de behoefte van de leerling.
Voor dove- en slechthorende leerlingen maakt onze school gebruik van audiologische soloapparatuur. Deze apparatuur versterkt de spraak van de leerkracht. Wij gebruiken deze apparatuur ook voor leerlingen met auditieve verwerkingsproblemen.
Als ouder wil je de beste kansen voor je kind. Je zoekt een plek waar je kind wordt begrepen. En je maakt je zorgen wanneer je deze plek nog niet gevonden hebt.
Ook jouw kind verdient een school waar hij of zij weer kan groeien. Kinderen hoeven niet buiten de boot te vallen. En ouders hoeven niet het gevoel te hebben dat ze er alleen voor staan.
PI-school Professor Waterink Zuid is één van de vijf PI-scholen. De PI-scholen kunnen helpen als opgroeien en leren niet vanzelf gaat.
Voor Speciaal Basis en Voortgezet Onderwijs
Ihub onderwijs - Wij vinden dat elk kind en elke jongere recht heeft op goed onderwijs in een veilige omgeving. Dat is wat onze docenten drijft en waarom onze coaches van Educé elke dag scholen helpen om passend onderwijs te bieden. Samen met leerling en ouders bedenken we een doel en werken we aan perspectief.
https://viertaalcollege-amsterdam.nl/
Het VierTaal College is een school voor leerlingen met gehoorbeperkingen of problemen met spraak en taal. We gaan uit van de talenten van de leerlingen. We zijn een kleine school met kleine groepen, waardoor we veel individuele aandacht kunnen geven aan de leerlingen. We zijn een nieuwe school en staan open voor alle nieuwe ontwikkelingen en impulsen.
Het Metis Montessori Lyceum (MML/Metis) is een jonge, ambitieuze school in Amsterdam Oost en onderdeel van de Montessori Scholengemeenschap Amsterdam (MSA). Op deze school werken docenten die meer willen dan alleen hun kennis overdragen; ze willen hun enthousiasme op jou overdragen. Dat betekent niet dat je elk vak ’leuk’ moet vinden, maar het betekent wel dat je wordt aangesproken op je eigen niveau en op je eigen interesses. Als die samenkomen, kun je meer dan je eerst voor mogelijk had gehouden.
De Blauwe Zon is een groep voor jonge kinderen met autisme en een ontwikkelingsachterstand en zit op het snijvlak van onderwijs, psychiatrie en verstandelijk gehandicaptenzorg. De kinderen zijn grotendeels aangewezen op één op één begeleiding, leren niet of nauwelijks vanuit een groepssituatie en kunnen (nog) niet in het onderwijs terecht. Doel van De Blauwe Zon is dat kinderen kunnen instromen in het onderwijs.
Van Koetsveldschool - voor leerlingen van 4 tot en met 12 jaar met een licht tot ernstig verstandelijke beperking of met een ernstig meervoudige beperking (niet motorisch).
Wij vinden het ‘gewoon’ dat we rekening houden met individuele verschillen. We zetten in op talenten van de leerlingen en hebben een breed onderwijsaanbod.
Iedere leerling bieden wij zo passend mogelijk onderwijs. Dit doen we door gebruik te maken van alle aanwezige speciale voorzieningen en deskundigheid. Door tijd en energie te investeren en door vertrouwen en geduld te koesteren.
Wij accepteren en respecteren een ‘speciaal’ kind zoals het is.
Gerhardschool - Onze school (SO, cluster 4) biedt onderwijs en zorg aan kinderen van 4 t/m 12 jaar met specifieke ondersteuningsbehoeften op het gebied van werkhouding, gedrag en sociaal- emotionele ontwikkeling.
Organisatie Ouders en onderwijs
Ouders & Onderwijs is een organisatie voor alle ouders met kinderen in de schoolgaande leeftijd. Het beste onderwijs voor onze kinderen, daar zet Ouders & Onderwijs zich voor in. Om dit te bereiken, is het belangrijk dat de stem van ouders wordt gehoord. En dat ouders goed geïnformeerd zijn. Daarom helpen we ouders door ze te informeren en adviseren over alles wat met onderwijs te maken heeft en vertegenwoordigen we ouders richting de politiek, de onderwijssector en in de media. Via ons Landelijk Ouderpanel, waar meer dan 8.600 ouders bij aangesloten zijn, weten we wat er onder ouders speelt en leeft. Ouders & Onderwijs doet twee dingen: we versterken en vertegenwoordigen ouders.
Voor meer info over deze organisatie, klik hier:
Onbelemmerd studeren
Verschillende voorzieningen en regelingen kunnen jou helpen om onbelemmerd te studeren. Zoals hulpmiddelen, aangepaste studieplanning, advies en begeleiding of extra geld om je studie te kunnen volgen. Check de mogelijkheden en voorkom dat je onnodig begint met een studieachterstand of er een oploopt.
ECIO
Studenten met een fysieke beperking of extra ondersteuningsbehoefte moeten met succes hun opleiding kunnen doorlopen en doorstromen naar een passende baan op de arbeidsmarkt: onderwijs voor iedereen, zonder belemmering. ECIO adviseert en ondersteunt hierbij universiteiten, hogescholen en mbo-instellingen bij het vormgeven van inclusief onderwijs, studentenwelzijn en een inclusieve transitie van opleiding naar werk.
Hulp bij studiekeuze/beroepskeuze:
https://www.werkwebautisme.nl/
Wat is het verschil tussen de participatiewet en een bijstandsuitkering?
De Participatiewet en een bijstandsuitkering zijn nauw met elkaar verbonden, maar ze zijn niet hetzelfde.
Participatiewet
De Participatiewet is een Nederlandse wet die sinds 1 januari 2015 van kracht is. Het doel van deze wet is om zoveel mogelijk mensen met een arbeidsbeperking aan het werk te krijgen en te houden. De wet vervangt drie eerdere regelingen: de Wet Werk en Bijstand (WWB), de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), en een deel van de Wajong (Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten). De Participatiewet regelt een aantal zaken:
-
Bevordering van arbeidsparticipatie: Het belangrijkste doel van de Participatiewet is om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te helpen om werk te vinden en te behouden. Dit kan bijvoorbeeld via werkervaringsplaatsen, sociale werkvoorziening of loonkostensubsidies voor werkgevers.
-
Ondersteuning op maat: Gemeenten hebben de taak om ondersteuning te bieden aan mensen die (nog) niet zelfstandig in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Dit kan variëren van begeleiding naar werk tot schuldhulpverlening en andere vormen van maatschappelijke ondersteuning.
-
Verantwoordelijkheid van de gemeenten: De uitvoering van de Participatiewet ligt bij de gemeenten. Zij hebben de vrijheid om lokaal beleid te maken en maatwerk te leveren, zodat de hulp beter aansluit bij de individuele omstandigheden van de inwoners.
Bijstandsuitkering
Een bijstandsuitkering is een financiële uitkering die valt onder de Participatiewet. Het is bedoeld voor mensen die niet genoeg inkomen of vermogen hebben om in hun eigen levensonderhoud te voorzien en geen recht hebben op andere uitkeringen, zoals een WW-uitkering of een WIA-uitkering. Enkele kenmerken van de bijstandsuitkering zijn:
-
Financiële ondersteuning: De bijstandsuitkering biedt een minimuminkomen om de noodzakelijke kosten van het bestaan te dekken, zoals huur, voedsel en kleding.
-
Voorwaarden: Om in aanmerking te komen voor een bijstandsuitkering moet je aan verschillende voorwaarden voldoen, zoals het actief zoeken naar werk, meewerken aan re-integratieactiviteiten en je inkomen en vermogen binnen bepaalde grenzen houden.
-
Verplichting tot arbeidsparticipatie: Ontvangers van een bijstandsuitkering hebben een arbeidsplicht. Dit betekent dat zij moeten proberen werk te vinden en zo mogelijk een bijdrage moeten leveren aan de samenleving, bijvoorbeeld door vrijwilligerswerk of een traject naar werk.
Verschillen
-
Reikwijdte: De Participatiewet is een brede wet die de kaders en regels stelt voor het bevorderen van arbeidsparticipatie en het bieden van maatschappelijke ondersteuning. Een bijstandsuitkering is een specifieke vorm van financiële ondersteuning die onder de Participatiewet valt.
-
Doelgroep: De Participatiewet richt zich op een bredere doelgroep, inclusief mensen met een arbeidsbeperking en anderen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De bijstandsuitkering is specifiek voor mensen zonder voldoende inkomen of vermogen om in hun eigen levensonderhoud te voorzien.
-
Doelstelling: De Participatiewet heeft als primair doel om mensen te activeren en te ondersteunen bij het vinden van werk. De bijstandsuitkering heeft als doel om een minimuminkomen te garanderen voor degenen die niet in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien.
Samenvattend is de Participatiewet de overkoepelende wetgeving die zich richt op arbeidsparticipatie en maatschappelijke ondersteuning, terwijl de bijstandsuitkering een specifieke financiële voorziening is binnen deze wet voor mensen zonder voldoende inkomen.
Wat is een PGB?
Een Persoonsgebonden Budget (PGB) is een bedrag waarmee mensen met een zorgbehoefte zelf zorg, begeleiding, hulp of hulpmiddelen kunnen inkopen. Dit geeft de budgethouder de vrijheid om zelf te bepalen wie de zorg verleent, waar en wanneer deze zorg wordt verleend, en hoe deze wordt georganiseerd.
-
Persoonlijke controle: Met een PGB heb je zelf de regie over de zorg en ondersteuning die je ontvangt. Je kunt bijvoorbeeld zelf zorgverleners kiezen, zowel professionals als mantelzorgers.
-
Verschillende zorgsoorten: Een PGB kan gebruikt worden voor verschillende soorten zorg en ondersteuning, zoals thuiszorg, dagbesteding, hulpmiddelen, en persoonlijke begeleiding.
-
Financiering: Het budget komt uit publieke middelen, maar de budgethouder is verantwoordelijk voor het beheer en de verantwoording van de uitgaven.
Waar kan een PGB aangevraagd worden?
Een PGB kan vanuit verschillende wetten en regelingen worden verstrekt, afhankelijk van de aard van de zorgbehoefte. Hier zijn de belangrijkste mogelijkheden:
-
Wet langdurige zorg (Wlz):
-
Doelgroep: Mensen die permanent toezicht nodig hebben of 24 uur per dag zorg in de nabijheid nodig hebben.
-
Aanvraag: Via het Centrum indicatiestelling zorg (CIZ). Na een positieve indicatie van het CIZ kan een PGB worden aangevraagd bij de zorgverzekeraar of zorgkantoor.
-
-
Zorgverzekeringswet (Zvw):
-
Doelgroep: Mensen die verpleging en verzorging thuis nodig hebben.
-
Aanvraag: Via de zorgverzekeraar. Je hebt een indicatie van een wijkverpleegkundige nodig om een PGB voor verpleging en verzorging te krijgen.
-
-
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo):
-
Doelgroep: Mensen die ondersteuning nodig hebben om zelfstandig te blijven wonen, zoals hulp bij het huishouden, begeleiding, of dagbesteding.
-
Aanvraag: Bij de gemeente. De gemeente beoordeelt of je in aanmerking komt voor een PGB en welke zorg je nodig hebt.
-
-
Jeugdwet:
-
Doelgroep: Jeugdigen met een zorgvraag, zoals begeleiding, persoonlijke verzorging, of jeugdhulp.
-
Aanvraag: Bij de gemeente. De gemeente beoordeelt of het kind in aanmerking komt voor een PGB en welke zorg nodig is.
-
Procedure voor aanvraag
-
Indicatie aanvragen: De eerste stap is het aanvragen van een indicatie bij de betreffende instantie (gemeente, CIZ of zorgverzekeraar). Dit is een beoordeling van de zorgbehoefte.
-
Gesprek en beoordeling: Na de aanvraag volgt vaak een gesprek met een zorgverlener of medewerker van de gemeente om de zorgbehoefte in kaart te brengen.
-
Besluit: Op basis van de indicatie en het gesprek wordt een besluit genomen over de toekenning van een PGB en de hoogte van het budget.
-
Budgetplan: Als het PGB wordt toegekend, moet de budgethouder vaak een budgetplan opstellen waarin staat hoe het budget zal worden besteed.
-
Beheer en verantwoording: De budgethouder is verantwoordelijk voor het beheer van het PGB en moet verantwoording afleggen over de besteding ervan. Dit kan onder andere door het bijhouden van administratie en het indienen van declaraties.
Wat is de Wmo?
De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is een Nederlandse wet die regelt hoe gemeenten mensen met een beperking of chronische psychische problemen ondersteunen. De Wmo heeft als doel om mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen en actief te laten deelnemen aan de samenleving. Hier zijn de belangrijkste aspecten van de Wmo:
Doelen van de Wmo:
-
Bevorderen van Zelfredzaamheid en Participatie:
-
De Wmo stimuleert dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen functioneren in hun eigen omgeving.
-
Het ondersteunt ook bij het deelnemen aan sociale activiteiten en maatschappelijke betrokkenheid.
-
-
Ondersteuning Mantelzorgers:
-
Mantelzorgers spelen een belangrijke rol in de ondersteuning van mensen met een zorgbehoefte. De Wmo biedt ook ondersteuning aan mantelzorgers.
-
-
Toegankelijkheid en Kwaliteit van Voorzieningen:
-
De gemeente moet zorgen voor toegang tot kwalitatief goede voorzieningen, zoals hulpmiddelen, woningaanpassingen, en vervoersvoorzieningen.
-
Voorzieningen en Ondersteuning die de Wmo kan bieden:
-
Huishoudelijke Hulp: Bijvoorbeeld hulp bij het schoonhouden van het huis.
-
Woningaanpassingen: Zoals het plaatsen van een traplift of het aanpassen van de badkamer.
-
Vervoersvoorzieningen: Bijvoorbeeld een rolstoelbus of taxivergoeding.
-
Begeleiding: Bij dagelijkse activiteiten zoals boodschappen doen of administratie.
-
Respijtzorg: Tijdelijke overname van zorgtaken om mantelzorgers te ontlasten.
-
Maaltijdvoorzieningen: Zoals maaltijdbezorging aan huis.
-
Activiteiten en Ontmoetingscentra: Voor sociale activiteiten en contact met anderen.
Hoe werkt de Wmo?
-
Aanvraag: Als je denkt dat je ondersteuning nodig hebt vanuit de Wmo, dien je een aanvraag in bij de gemeente waar je woont. Dit kan bij de afdeling Wmo of het sociale wijkteam.
-
Gesprek (Keukentafelgesprek): Na de aanvraag volgt vaak een gesprek waarin jouw situatie en behoeften worden besproken. Dit wordt ook wel een keukentafelgesprek genoemd.
-
Besluit: De gemeente beslist vervolgens of je recht hebt op ondersteuning vanuit de Wmo en welke voorzieningen je ontvangt. Dit wordt vastgelegd in een beschikking.
-
Eigen Bijdrage: Voor sommige voorzieningen kan een eigen bijdrage gelden, afhankelijk van je inkomen en vermogen.
Rechten en Plichten:
-
Je hebt recht op een zorgvuldige behandeling van je aanvraag en een passende oplossing.
-
Je hebt de plicht om mee te werken aan het onderzoek naar je persoonlijke situatie en om eventuele veranderingen door te geven.
Hoofdverschillen tussen PGB en Wmo
-
Flexibiliteit en Regie:
-
PGB: Geeft de zorgvrager de regie om zelf zorg in te kopen en te beheren.
-
Wmo: De gemeente bepaalt de vorm en aanbieder van de ondersteuning, tenzij de zorgvrager kiest voor een PGB binnen de Wmo.
-
-
Beheer en Verantwoordelijkheid:
-
PGB: De zorgvrager is verantwoordelijk voor het beheer van het budget, inclusief administratie en contracten met zorgverleners.
-
Wmo: Bij ondersteuning in natura is de gemeente verantwoordelijk voor de organisatie en kwaliteit van de zorg.
-
-
Aanvraagprocedure:
-
PGB: Kan via verschillende instanties worden aangevraagd (zorgkantoor, gemeente, zorgverzekeraar), afhankelijk van de zorgbehoefte.
-
Wmo: Wordt altijd via de gemeente aangevraagd.
-